3.1 Extra ondersteuning van leerlingen

Wat is ondersteuning?
Alle scholen in een regio bieden dezelfde basisondersteuning. In het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband staat wat onder deze basisondersteuning valt. Soms hebben leerlingen extra ondersteuning nodig. Naast de basisondersteuning bieden sommige scholen extra begeleiding aan leerlingen. De school geeft in de schoolgids aan welke extra begeleiding de school biedt. Ook staat hier welke doelen en wensen de school heeft voor de toekomst. En hoe de school contact houdt met de ouders en leerlingen over de ondersteuning.

Basisondersteuning
De basisondersteuning van alle RVKO-scholen bestaat uit een geheel van preventieve en licht curatieve interventies die uitgevoerd worden binnen de ondersteuningsstructuur van elke school. Vanuit ons Strategisch Verhaal zorgen we voor een stevige basis van kennis en vaardigheden (kansrijk onderwijs) binnen een lerende organisatie die staat voor kwaliteit en professionaliteit. De basisondersteuning wordt uitgevoerd onder regie en verantwoordelijkheid van de schooldirectie en het schoolbestuur, met eventuele inzet van expertise van de stafafdelingen van de RVKO, andere scholen en netwerkpartners. De volledige invulling van de basisondersteuning is hier terug te lezen: https://www.rvko.nl/documenten?
document=Basisondersteuning+RVKO-scholen .

Gediplomeerde specialisten op school
Taal en rekenen
Welke specialisten zijn werkzaam binnen dit aandachtsgebied?

• Intern begeleider
• Orthopedagoog
• Rekenspecialist
• Logopedist
• Leesspecialist
• Auris

Extra ondersteuning
Wij vinden dat elk kind recht heeft op goed en passend onderwijs. In beginsel zijn wij het eens met de stelling, dat zo veel mogelijk kinderen regulier primair onderwijs nabij huis moeten kunnen volgen. Wij realiseren ons dat we een zorgplicht hebben. In ons basisonderwijs streven we ernaar dat elk kind zich optimaal kan ontwikkelen, ongeacht de uitdagingen die het tegenkomt. Voor leerlingen die moeilijk tot leren komen op één of meerdere vakgebieden, bieden we extra ondersteuning die hen helpt om op hun eigen tempo en niveau vooruitgang te boeken. Deze leerlingen werken vaak op een andere leerlijn dan hun klasgenoten en hebben een ontwikkelingsperspectief (OPP), wat betekent dat zij een aangepast leertraject volgen dat meer aansluit bij hun individuele mogelijkheden en tempo. Afstemming van onderwijsbehoeften heeft bij ons een prioriteit, zowel didactisch voor wat betreft de instructiebehoeften, als wel ondersteunend de z.g. pedagogische behoeften. De (extra) zorg wordt zoveel mogelijk in de klas/groep door de eigen leerkracht gegeven, binnen het kader van Handelingsgericht Werken, in overleg met de intern begeleider(s).

Groepsdoorbroken werken
Leerlingen die op een andere leerlijn werken dan hun klasgenoten, krijgen de ruimte om hun leerproces in eigen tempo te doorlopen. Dit kan betekenen dat zij in een ander leerjaar deelnemen aan bepaalde vakken, zoals rekenen of taal. Deze groepsdoorbroken aanpak zorgt ervoor dat ze de leerstof volgen die beter aansluit bij hun huidige niveau, zonder dat ze zich hoeven te vergelijken met kinderen uit hun eigen leeftijdsgroep. Zo kunnen zij zich concentreren op het niveau dat op dat moment geschikt voor hen is, terwijl ze toch het contact met hun eigen klas behouden. Door deze flexibele benadering kunnen we voorkomen dat deze kinderen vastlopen op vakken die te moeilijk voor ze zijn, terwijl we tegelijkertijd ruimte creëren voor hun sterke kanten om zich verder te ontwikkelen. De leerlingen krijgen de kans om zich te focussen op het behalen van de leerdoelen die voor hen relevant zijn, ongeacht hun leerjaar.
Ondersteuning door onderwijsassistenten
Naast het groepsdoorbroken werken, bieden we ook individuele begeleiding of kleine groepjes waar leerlingen extra ondersteuning krijgen van onderwijsassistenten. Deze extra handen zorgen ervoor dat kinderen de aandacht krijgen die ze nodig hebben en dat ze in een kleinere setting beter kunnen focussen op de leerstof. De onderwijsassistenten werken nauw samen met de leerkrachten om te zorgen voor een doorgaande lijn in de begeleiding, waarbij elke leerling zich gezien en begrepen voelt.
De begeleiding vindt zowel binnen als buiten de klas plaats. Soms gebeurt dit in een aparte ruimte, waar kinderen in alle rust kunnen werken zonder de afleidingen van de grote klas. Andere keren blijven ze binnen de klas en krijgen ze in samenwerking met de leerkracht extra instructie. Dit maakt het mogelijk om een leeromgeving te creëren waarin de leerlingen zich veilig voelen, en waarin ze zich op hun eigen niveau kunnen ontwikkelen.
Logopedische ondersteuning
Voor leerlingen die zich moeizaam ontwikkelen op het gebied van spraak- en taalvaardigheden, hebben we op school een logopedist. De logopedist biedt individuele begeleiding aan kinderen die moeite hebben met het begrijpen en/of gebruiken van taal. Dit kan variëren van problemen met uitspraak, woordenschat, zinsstructuur, tot het begrijpen van taal of het effectief communiceren met anderen.
De logopedist werkt nauw samen met de leerkrachten en intern begeleiders om ervoor te zorgen dat de ondersteuning goed aansluit bij de leerdoelen van het kind en de rest van het onderwijsaanbod. De logopedische begeleiding vindt zowel individueel als in groepjes plaats, zodat de kinderen de specifieke aandacht krijgen die ze nodig hebben om hun taalvaardigheden te verbeteren.
Daarnaast werken we samen met Auris, een gespecialiseerde organisatie voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS). In samenwerking met Auris krijgen deze leerlingen extra, gespecialiseerde ondersteuning die zich specifiek richten op de complexe taalontwikkelingsproblemen die deze kinderen ervaren. De professionals van Auris bieden praktische begeleiding en geven advies aan leerkrachten om de juiste ondersteuning in de klas te bieden, zodat kinderen met een TOS zich kunnen ontwikkelen op hun eigen niveau.

Sociaal-emotioneel
Welke specialisten zijn werkzaam binnen dit aandachtsgebied?

• Gedragsspecialist
• Intern begeleider
• Orthopedagoog
• Schoolmaatschappelijk werk

Op onze school is de sociaal-emotionele ontwikkeling een vak, maar vanzelfsprekend is de sociale ontwikkeling ook een integraal onderdeel bij alle andere vakken. Op onze school hebben we sociale gedragscompetenties vastgesteld waarover de leerlingen uiteindelijk moeten beschikken. Deze komen uit de methode Kwink. We bieden de sociaal-emotionele ontwikkeling aan met behulp van de methode Kwink en we volgen de ontwikkeling met een leerlingvolgsysteem IEP (Hart- en handeninstrumenten IEP LVS). De sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen wordt besproken tijdens de groeps- en leerlingbesprekingen (medio en eind) en tijdens de gesprekken met de ouders van de leerlingen. De leerkrachten krijgen waar nodig ondersteuning vanuit de intern begeleiders.

Schoolmaatschappelijk werk
Voor leerlingen die vastlopen op sociaal-emotioneel gebied, bieden wij schoolmaatschappelijk werk aan. Deze begeleiding wordt verzorgd door onze schoolmaatschappelijk werkers, die zowel met de kinderen als met hun ouders werken. Voor kinderen die sociaal-emotioneel vastlopen, kan het moeilijk zijn om zich goed in de klas te concentreren of deel te nemen aan groepsactiviteiten. De schoolmaatschappelijk werkers bieden ondersteuning door gesprekken en spelvormen met de leerlingen en door gesprekken met ouders. Dit helpt om eventuele problemen te identificeren, te begrijpen en aan te pakken. De schoolmaatschappelijk werkers werken nauw samen met het onderwijsteam om de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen te bevorderen. Door de combinatie van gesprekken met de leerling, het betrekken van ouders, en het bieden van praktische tips en ondersteuning aan leerkrachten, creëren we een brede aanpak die kinderen helpt zich sociaal-emotioneel te versterken en beter in hun leerproces te functioneren. De schoolmaatschappelijk werkers staan ook in verbinding met aanbieders in de omgeving van de school zodat kinderen doorverwezen kunnen worden naar passende trainingen indien nodig.

Gedrag, werkhouding en taakaanpak
Welke specialisten zijn werkzaam binnen dit aandachtsgebied?

• Gedragsspecialist
• Intern begeleider
• Orthopedagoog
• Via samenwerkingsverband

Ondersteuning bij moeilijk verstaanbaar gedrag
Naast de ondersteuning bij leer- en taalvaardigheden, werken wij ook met kinderen die moeilijk verstaanbaar gedrag vertonen. Deze kinderen kunnen gedragingen laten zien die voor henzelf of anderen lastig te begrijpen zijn, zoals opstandig gedrag, terugtrekking of emotionele uitbarstingen. Voor hen hebben we een externe gedragsspecialist die gespecialiseerd is in het begeleiden van zowel de kinderen als het onderwijsteam.
De gedragsspecialist werkt direct met de leerlingen, door hen te helpen begrijpen wat hun gedrag veroorzaakt en hoe ze hiermee om kunnen gaan. Dit kan bijvoorbeeld door gesprekken, het aanleren van zelfregulatievaardigheden, of door het bieden van structuur en voorspelbaarheid.
Daarnaast coacht de gedragsspecialist de leerkrachten in het ontwikkelen van effectieve strategieën om met deze leerlingen om te gaan. Dit betekent dat zij leren hoe ze het gedrag van de kinderen kunnen begrijpen en daarop kunnen reageren op een manier die hen helpt zich veiliger en meer gesteund te voelen in de klas. De gedragsspecialist biedt ook coaching over klassenmanagement en het creëren van een positieve leeromgeving voor deze leerlingen.

Intern Begeleiders en Samenwerking met het Samenwerkingsverband
Onze intern begeleiders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van leerkrachten die werken met leerlingen die een ontwikkelingsperspectief (OPP) hebben. Zij begeleiden de leerkrachten in het opstellen en uitvoeren van individuele plannen, zodat deze kinderen de juiste ondersteuning krijgen die aansluit bij hun behoeften. De intern begeleiders zorgen ervoor dat de aanpak van het kind goed wordt afgestemd met het onderwijsteam en blijven betrokken bij het monitoren van de voortgang. Daarnaast werken ze nauw samen met onze schoolcontactpersoon vanuit het samenwerkingsverband. Via deze contactpersoon kunnen we externe professionals inschakelen wanneer een kind dreigt vast te lopen in het reguliere onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld het inschakelen van psychologen, gespecialiseerde therapeuten, of andere deskundigen zijn die extra expertise kunnen bieden om de ontwikkeling van het kind te bevorderen.
Deze samenwerking met externe professionals zorgt ervoor dat we, indien nodig, tijdig de juiste ondersteuning kunnen bieden, zodat kinderen de kans krijgen om zich te blijven ontwikkelen in het reguliere onderwijs.

Motorische en lichamelijke ontwikkeling
Welke specialisten zijn werkzaam binnen dit aandachtsgebied?

• Intern begeleider
• Vakleerkracht gym
• CJG

Wij zien veel in onze klassen en gymzaal wat betreft de motorische- en lichamelijke ontwikkeling. Bij zorgen schakelen de leerkrachten en vakleerkracht gym de intern begeleiders in. Samen met de ouders wordt er besproken welke hulp wij kunnen bieden en welke externe hulp we kunnen inzetten. Indien nodig schakelen we het CJG in.

Medisch handelen en persoonlijke verzorging
Welke specialisten zijn werkzaam binnen dit aandachtsgebied?

• Er zijn opgeleide EHBO'ers en BHV'ers in de school

We hebben een protocol rondom medische handelingen.
De leerkrachten en interne begeleiders zijn een eerste aanspreekpunt als er vragen zijn omtrent persoonlijke verzorging. Zij kunnen binnen ons netwerk leerlingen/ouders doorverwijzen naar de juiste personen.

Toekomstig aanbod aan extra ondersteuning
Onze ambities zijn:
- Meer aandacht voor meer- en hoogbegaafdheid door ontwikkelen van specialismen in het team.
- Een gediplomeerde taalspecialist binnen de school.
- Een gediplomeerde gedragsspecialist binnen de school i.p.v. een externe gedragsspecialist.

Inbreng en invloed van leerlingen
Hoorrecht en betrokkenheid van kinderen
Per 1 augustus 2025 hebben alle kinderen binnen onze school het recht om gehoord te worden over de extra ondersteuning die zij ontvangen. Dit hoorrecht wordt vormgegeven door kindgesprekken die drie keer per jaar plaatsvinden, tijdens de rapportgesprekken. In deze gesprekken krijgen kinderen de kans om hun mening te geven over de extra ondersteuning die zij ontvangen, zowel in de klas als in de bredere schoolomgeving. Dit biedt hen de gelegenheid om aan te geven wat zij vinden van de aanpak en de manier waarop de ondersteuning wordt geboden.
De feedback van de kinderen wordt zorgvuldig meegenomen in de jaarlijkse evaluatie van onze extra ondersteuning. We gebruiken deze input om de ondersteuning steeds verder te verbeteren en aan te passen aan de veranderende behoeften van de kinderen. Dit maakt het mogelijk om de onderwijsaanpak af te stemmen op wat voor de kinderen het beste werkt en het zorgt ervoor dat zij actief betrokken zijn bij hun eigen leer- en ontwikkelingsproces.

Daarnaast is er sprake van hoorrecht over het ontwikkelingsperspectief voor leerlingen. Dit vraagt van ons dat wij in gesprek gaan met leerlingen over de verschillende onderdelen in het ontwikkelingsperspectief op een manier die past bij de leeftijd, rijpheid en mogelijkheden van de leerling. De bedoeling van het gesprek is om de ontwikkeling van de leerling in het algemeen te bespreken en op basis daarvan samen tot de nodige ondersteuning te komen. Hoe dat gesprek het beste gevoerd kan worden, verschilt per kind. Het is denkbaar dat een jongere leerling dat op een andere manier doet dan een oudere. We voeren het gesprek over hoe de leerling zicht voelt, hoe het met hem gaat en gaan samen na wat dan het beste zou zijn. Het is belangrijk om in gedachten te houden dat hoorrecht een recht is van de leerling en geen plicht. De leerling mag dus weigeren om over het OPP in gesprek te gaan. Indien de leerling zijn input niet KAN geven, laten we zien wat er gedaan is om tot hoorrecht te komen. Indien dit niet gelukt is, mogen ouders plaats nemen om voor hun kind te spreken. Niet vanuit wat zij vinden, maar vanuit hoe zij hun kind zien. De inbreng van de leerling en hoe deze van invloed is geweest op de vaststelling of bijstelling van het ontwikkelingsperspectief moet in het OPP worden opgeschreven. Wij doen dit bijvoorbeeld door (afhankelijk van de leeftijd van de leerling):
- Een letterlijk gespreksverslag,
- In de verschillende onderdelen van het OPP de inbreng van de leerling verwerken,
- Onderaan het OPP de zien swijze van de leerling noteren,
- Een foto of tekening toevoegen.
We vertellen daarna aan de leerling hoe we tot de beslissing omtrent het OPP zijn gekomen en op welke manier de mening van de leerling is meegewogen in de besluitvorming. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat zich beter kan uiten door middel van een tekening of een kind dat een tolk nodig heeft om te vertalen.

Extra informatie
Samenwerking met kinderen, ouders en professionals
De samenwerking met ouders en externe professionals is essentieel voor het succes van deze aanpak. Regelmatig worden gesprekken gevoerd met ouders om de voortgang van hun kind te bespreken en om te zorgen voor een goede afstemming tussen thuis en school. In sommige gevallen worden externe experts ingeschakeld, zoals psychologen, logopedisten, gedrag specialisten of andere specialisten, om extra ondersteuning te bieden. Dit alles zorgt ervoor dat het kind zich omarmd voelt en dat er op meerdere fronten wordt gewerkt aan zijn of haar ontwikkeling.
Zorg voor alle leerlingen
Alle leerlingen worden opgenomen in onderwijsplannen per vakgebied: rekenen, spelling, technisch lezen, begrijpend lezen en sociaal emotionele ontwikkeling. De kleuters werken met themaplannen. Aan het begin van het schooljaar starten deze plannen n.a.v. de eindresultaten (IEP) van het vorige schooljaar. De leerlingen worden in het plan verdeeld in drie groepen: intensief, basis en verrijkend. Voor iedere groep beschrijft de leerkracht wat de kinderen nodig hebben voor hun verdere ontwikkeling. Halverwege het schooljaar worden deze plannen geëvalueerd en n.a.v. nieuwe toetsresultaten (IEP) worden er nieuwe plannen gemaakt voor de tweede helft van het schooljaar. Tussendoor wordt er nauwkeurig gekeken of alle kinderen zich naar vermogen ontwikkelen. Zodra er stagnatie of achteruitgang bij een leerling wordt opgemerkt, wordt dit direct onderzocht en besproken met de ouders. Indien nodig wordt een ontwikkelingsperspectief (OPP) opgesteld om de leerling te begeleiden. Dit kan in de klas door de leerkracht uitgevoerd worden. Soms gebeurt dit door een andere leerkracht of onderwijsassistent. De leerkrachten worden hierbij begeleid door de intern begeleiders. Na enige tijd wordt er gekeken of de hulp het benodigde resultaat heeft opgeleverd. Is dat niet het geval dan wordt de extra hulp, eventueel aangepast, voortgezet. Ook kan er contact met de schoolcontactpersoon van het samenwerkingsverband worden opgenomen. Zij kijkt dan met ons mee en adviseert leerkrachten en ouders n.a.v. observaties in de klas. Ouders zijn als partner nauw betrokken bij dit proces.
Extra aandacht is er ook voor leerlingen die meer dan gemiddeld begaafd zijn. De school beschikt over voldoende materialen
om ook deze leerlingen te kunnen begeleiden.

Specialistische Begeleiding
Binnen onze school hebben we enkele collega's die opgeleid zijn als specialisten op verschillende vakgebieden. Deze collega's bieden ondersteuning aan de leerkrachten en intern begeleiders bij de begeleiding van ontwikkelingsproblemen binnen hun vakgebied.
Op school hebben wij de volgende specialisten:
- Rekenspecialist
- Leesspecialist
- Orthopedagoog
- Jong kind specialist
- Gedragsspecialist (in opleiding).

Passend onderwijs
Het doel is dat alle kinderen, dus ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, een passende onderwijsplek krijgen. De scholen/schoolbesturen hebben een zorgplicht. Zorgplicht betekent dat de scholen/schoolbesturen ervoor moeten zorgen dat ieder kind dat op hun school zit of dat bij hun school wordt aangemeld een passende onderwijsplek krijgt, bij voorkeur binnen het eigen samenwerkingsverband. Een samenwerkingsverband is een samenwerking tussen schoolbesturen die de wettelijke taak van het Passend Onderwijs, samen met de scholen, uitvoert. In Rozenburg is dit Onderwijscollectief VPR:
Onderwijscollectief Voorne-Putten Rozenburg
Gemeenlandsedijk Noord 26i
3216 AG Abbenbroek
0181-760900 / http://www.onderwijscollectiefvpr.nl/
‍
Soms is een kind beter op zijn/haar plaats in het speciaal (basis) onderwijs. Dit kan alleen met een toelaatbaarheidsverklaring
van het samenwerkingsverband welke wordt afgegeven na een zorgvuldig traject waarin al het mogelijke is gedaan om het
kind binnen het reguliere onderwijs te houden.

Wanneer geldt de zorgplicht niet?
De zorgplicht en de trajectplicht gelden niet als de school of de groep waar het kind voor wordt aangemeld vol is. Voorwaarde is wel dat een school een duidelijk en consistent aannamebeleid heeft en aangeeft op hun website wanneer de school daadwerkelijk vol is. In deze situaties verdient het de voorkeur dat de school bij haar schoolbestuur en/of bij het
amenwerkingsverband meldt dat zij geen onderwijsplek aan een kind kan bieden. Ook geldt de zorgplicht niet wanneer ouder(s)/verzorger(s) desgevraagd de grondslag van de school weigeren te respecteren. Het gaat hier niet alleen om de religieuze grondslag of levensbeschouwelijke identiteit van de school, maar ook om de onderwijskundige grondslag.

Grenzen aan onze ondersteuning
De Rozenhorst kan geen passend onderwijs en dus geen passende ondersteuning organiseren als er sprake is van:
• Een leerling niet het gewenste doel bereikt ondanks arrangementen op drie niveaus en eigen leerlijnen.
• Meer dan 10% van de leerlingen (in een klas) een OPP, arrangement of eigen leerlijn heeft naast de groepsaanpakken. Dit
zijn alle leerlingen naast de groepsaanpakken vanuit het directe instructiemodel.
• Een leerling, zonder medische achtergrond, die nog niet zindelijk is bij 4 jaar.
• Herhaaldelijk externaliserend en internaliserend probleemgedrag waarbij de veiligheid van het kind en de schoolomgeving
in gevaar komt.
• Volledige blindheid en doofheid. En wanneer door sociale of medische beperkingen extra zorg nodig is die niet door
externen geregeld kan worden.
• Een leerling die alleen maar tot ontwikkeling komt bij 1 op 1 begeleiding.
• Een verstoorde relatie met de ouders. Als er geen communicatie meer mogelijk is of als het wederzijdse vertrouwen weg is.
• Wanneer het desbetreffende leerjaar vol zit (zie website).